گسترش بدبینیِ جهانی دربارهی مزایای دموکراسی میتواند مایهی تشویش و نگرانیِ شدید کسانی باشد که ذهنیتِ سیاسیشان در دوران جنگ سرد شکل گرفته است.
روایت مسلط در غرب تنها نازیگرایی و استالینگرایی را نماد شرّ سیاسیِ تاریخ مدرن میداند، اما به تاریخ استعمار توجهی ندارد و این از فهمی ناقص و غربمحور از تاریخ مدرن ناشی میشود.
روسیه بعضی کشورها ــ و در صدر آنها اوکراین ــ را به حمله، اشغال، اِعمال فشار و مهار تهدید میکند؛ لحن رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، و دستگاه پروپاگاندای روسیه دربارهی این کشورها به گونهای است که گویی از شدیدترین اختلافات خانوادگی در دنیا حرف میزنند.
وقتی از گاندی پرسیدند که دربارهی تمدن غربی چه فکر میکند او ظاهراً پاسخ داد که به گمانش ایدهی خوبی خواهد بود. هرچند تصور میشود که این اظهارنظر معروف نوعی رد کردنِ همراه با طعن و کنایه است، اما در واقع گاندی دربارهی موضوع تمدن غربی بسیار اندیشیده و سخن گفته است. ماهاتمای آینده در بیانیهی «حکومت بومی هند» در سال 1909 تمایل پادشاهی بریتانیا به بسط و گسترش تمدن غربی را نه چندان مزوّرانه بلکه بیشتر انتحاری معرفی میکند.
فرانتس فانون شصت سال است که درگذشته است، ولی همچنان در جنبش سیاهان آمریکا از او نقلقول میکنند. و در توصیف خزان زودهنگام بهار عربی. و حتی در توجیه حجاب اجباری در جمهوری اسلامی ایران. در سالگرد انقلاب، برای نگاهی دوباره به میراث فکری او، خصوصاً در ایران، گفتگویی کردهایم با اَدَم شَتز، نویسندهی آمریکایی و یکی از دبیران نشریهی وزین London Review of Books، که دارد کتابی دربارهی فانون مینویسد.