روی دیوار با حروف درشت نوشته بودند: «از ایستادن در صفهای بیپایان خسته شدهایم!» چنین نوشتهای در دوران رژیم کمونیستی چائوشسکو برتافتنی نبود. تازه این اول ماجرا هم نبود؛ قضیهی دیوارنوشتهها از هفده روز قبل شروع شده بود.
وقتی دیدم که هزاران نفر در اعتراض به آتشسوزی فاجعهبارِ باشگاه شبانهی کلکتیو در زادگاهم رومانی دست به تظاهرات زدهاند، احساس کردم که باید سر از کارِ آدمهایی درآورم که خود را وقف خیر همگانی کردهاند. تنها وقتی میتوانستم شهامت و ازخودگذشتگی آنها برای کشف حقیقت، و مقاومتشان در برابر ...
رادو ژوده، فیلمساز پرآوازهی رومانیایی در «ملت مرده» به بعضی از جنایتهای حکومت فاشیستی ژنرال یان آنتونسکو در دوران جنگ جهانی دوم میپردازد. این مستند، که در جشنوارههای بینالمللی با استقبال روبرو شده، در رومانی مخالفت ملیگرایانی را برانگیخته که در حسرت دوران سلطهی فاشیسم به سر میبرند و در پاسخ به فعالان حقوق بشر و روشنفکرانی که آنتونسکو را «جنایتکار جنگی» میخوانند، میگویند: «خب، که چی؟! همه چیز تو مشتش بود.»