تب‌های اولیه

گسست‌ها و پیوستگی‌های یک انقلاب چهل ساله

مریم حسین‌خواه

اهمیت به رسمیت شناختن فضای چند قطبیِ جامعه‌ی ایران، توجه به ریشه‌های گوناگون انقلاب ۵۷، بحران حرکت‌های اجتماعی در ایران، نقش کاتالیزوری جنبش زنان در مسیر به سوی دموکراسی و پارادوکس روحانیت در حفظ خویش و حفظ نظام از جمله نکاتی بودند که در کنفرانس «انقلاب ایران، پس از ۴۰ سال: گسست‌ها و پیوستگی‌ها» به آنها پرداخته شد.

اسفند ۱۳۵۷: تظاهرات شش روزه‌ای که حجاب اجباری را به تعویق انداخت

مریم حسین‌خواه

با سقوط حکومت محمدرضاه شاه در سال ۱۳۵۷ جنبش زنان در ایران به تمامی تغییر شکل داد. گروه‌های زنان فعال در دوران پهلوی که اکثریت‌شان عضو «سازمان زنان» بودند، فعالیت‌شان را متوقف کردند و گروه‌های جدیدی که اعضای‌شان دیدگاه و پیشینه‌ای متفاوت از انجمن‌های پیشین داشتند، اعلام موجودیت کردند.

سال‌های نخست پس از انقلاب: ناتوانی جنبش زنان در محافظت از دستاوردهایش

مریم حسین‌خواه

پس از سقوط حکومت پهلوی در بهمن ۱۳۵۷، هنوز تب انقلاب در جان مردم بود که زنان با شوک از دست رفتن بسیاری از حقوقی که طی هفت دهه‌ی پیش کسب کرده بودند، مواجه شدند. در چنین شرایطی، جنبش زنان چه کرد و آیا توانست دربرابر حملات پیاپی حکومت جدید، دیواری برای محافظت از حقوق زنان بسازد؟

عدالت‌خواهی برای پدرمان ممکن نیست، مگر این که برای همه‌ی قربانیان عدالت بخواهیم

در گفتگو با محمد حیدری

عبدالرحمن برومند، حقوق‌دان، عضو سابق «جبهه ملی ایران» و از اعضای بلند پایه‌ی «نهضت مقاومت ملی» بود که پس از انقلاب سال ‍۱۳۵۷، توسط شاپور بختیار تأسیس شد. او از جمله قربانیان قتل‌های خارجی حکومت ایران محسوب می‌شود. برومند روز ۲۹ فروردین سال ۱۳۷۰ در مقابل آپارتمان مسکونی خود در پاریس با ضربات کارد کشته شد. به مناسبت سالگرد قتل‌های سیاسی در ایران، با لادن برومند، از بنیانگذاران «بنیاد برومند» درباره‌ی فعالیت‌ها و اندیشه‌های پدرش گفتگو کردیم.

«مسئله‌ی زن»، گره‌ی کور دموکراسی در ایران است

در گفتگو با محمد حیدری

چرا مسئله‌ی زنان پس از انقلاب ایران به مسئله‌ی مرکزی حکومت تبدیل شد؟ دکتر نیره توحیدی، استاد مطالعات زنان و جنسیت در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا می‌گوید غلبه‌ی جریان‌های بنیادگرای اسلامی از یک طرف و بی‌تفاوتی دیگر نیروهای سیاسی درگیر در انقلاب از سوی دیگر، زمینه‌ی سرکوب و نقض حقوق زنان را فراهم کرد، و «مسئله‌ی زن» به گره‌ی اصلی دموکراسی در ایران تبدیل شد.

نوشته‌های تبعید

محمد حیدری

برای چند ماه، هر هفته می‌دیدمش. از دفتر کار که خارج می‌شدیم، او راه خودش را می‌رفت و من هم مسیر خودم را. می‌دانستم که از دو عالم جداگانه‌ایم. از دو سوی متفاوت با دو نگرش مخالف. اما مرد نازنینی بود. همیشه از گفتگو بر سر عقایدمان دوری می‌کردم. چه نیازی بود که رفاقت موقتمان را با جنگ بیهوده بر سر باورها به باد دهم؟ یکبار که ناخواسته و ناگهان، در مسیر همراه شده بودیم، این پرهیز شکست.

صدای پای فاشیسم

علی‌اصغر حاج سید جوادی

علی‌اصغر حاج سید جوادی، که دیروز به سن ۹۴ سالگی در پاریس درگذشت، روزنامه‌نگار و از مخالفان سرشناس حکومت پهلوی بود که در سال‌های پیش از انقلاب نامه‌های سرگشاده و مقالاتی تند علیه حکومت نوشت. در آغاز انقلاب و حکومت جمهوری اسلامی طرفدار آقای خمینی بود و از اعدام‌های اوایل انقلاب هم دفاع می‌کرد، اما دیری نگذشت که مخالف جمهوری اسلامی شد و به فرانسه رفت. این نامه‌ی او که در همان زمان خطاب به آیت‌الله خمینی نوشته شده است نمونه‌ی گویایی...