شش زن عرب که هنر منطقه را از مرزهای خاورمیانه فراتر بردند

توران میرهادی معلمی پیشرو بود که زندگی‌اش را وقف آموزش کودکان ایران کرد. مدرسه‌ی فرهاد را ساخت که هیچ‌کس نتوانست شبیه آن را بنا کند. شورای کتاب کودک را پایه گذاشت. وقتی طرح تألیف فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان را شروع کرد، همان علاقه‌مندان شورای کتاب و کودک و گروهی دیگر همراهش شدند.

بنا بر برخی یافته‌ها بین دینداری و حس معنادار بودن زندگی همبستگی معناداری وجود دارد. اگر این یافته‌ها درست باشند، در آن صورت با توجه به کم‌رنگ شدن دین در بسیاری از جامعه‌های بشری و غلبه‌ی سکولاریسم و ارزش‌های آن، چه چیزی می‌تواند به زندگی انسان معنا ببخشد؟

بزرگ شدن و مدرسه رفتن در خانواده‌های کوچک هسته‌ای تنها حدود یک قرن در جوامع صنعتی قدمت دارد. این در مقیاس تاریخ تکامل یعنی تنها یک چشم بر هم زدن. در این جوامع، کودکی معمولاً دورانی برای سرمایه‌گذاریِ متمرکز از طرف بزرگسالان با هدف آموزش و تدریس به شمار می‌رود.

برای آن دسته از کارگرانی که کنجکاوند بدانند چرا دستمزدشان در دهه‌ی گذشته افزایش نیافته ــ حال آنکه درآمد برخی، از جمله فوتبالیست‌ها، سر به فلک کشیده است ــ تارنمای بانک انگلستان پیامی اطمینان‌بخش دارد: «روشی برای فهم این آشفتگی وجود دارد: نظریه‌ی اقتصادی عرضه و تقاضا».

بی‌شک در دنیا کمتر کسی هست که اهل فیلم یا کتاب باشد و نام دکتر ژیواگو را نشنیده باشد. کتابی که وِلوله‌ای در جهان انداخت، به صدر پرفروش‌ترین کتاب‌های دنیا رسید، جایزه‌ی نوبل را برای نویسنده‌اش به ارمغان آورد و برای مدتی موازنه‌ی قدرت میان دو ابرقدرت جهان را بر هم زد.

دکتر محمدعلی مجتهدی گیلانی همان‌طور که در کتاب خاطراتش، به مملکتتون خدمت کنید، می‌گوید، درباره‌ی رفتن به فرانسه و تحصیل ــ به‌قول خودش ــ معلمی ریاضی، چنان باور داشت که بیشتر از ۳۵ سال رئیس دبیرستان البرز بود و در دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران نیز به‌عنوان استاد فعالیت داشت.

قرنطینه‌ی ناشی از همه‌گیری کووید-19 اختلالی تکان‌دهنده در زندگی بود، اما برای من تازگی نداشت. من قبلاً هم قرنطینه شده بودم، روزها یا هفته‌ها و حتى یک بار برای ماه‌ها نمی‌توانستم آپارتمان، اتاق خواب یا تختم را ترک کنم. من قبلاً بارها اسیر کاناپه، اتاق نشیمن و حمام بودم و از دنیایى خطرناک خود را پنهان مى‌کردم.

در یک لابراتوار فلسفه عموم مردم دعوت می‌شوند یا بهتر بگویم، برانگیخته می‌شوند که درباره‌ی موضوعی برگزیده با هم بحث کنند و بیندیشند. ممکن است بخواهید از انواع مختلف انگیزش برای برانگیختن مردم به فلسفه‌ورزی استفاده کنید: عامل انگیزش می‌تواند بندی از یک متن فلسفی باشد یا یک آزمایش ذهنی، مثل آنچه در کتاب پرفروش ماشینِ «اگر» (۲۰۱۹، چاپ دوم) نوشته‌ی پیتر وُرلی آمده یا حتی مطالعه‌ای موردی از اخبار یا اثری هنری.

دانشکده‌ی علوم ارتباطات اجتماعی دانشکده‌ی نویی بود، رشته‌های تازه‌ای داشت، درس‌های تازه‌ای داشت و به نظر می‌رسد با هیچ دانشکده‌ی دیگری در ایرانِ دهه‌ی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ قابل‌مقایسه نبود چون به‌همت دکتر مصطفی مصباح‌زاده استادانی در آن گرد آمده بودند که سطح دانشکده را بیش از حد دانشگاه‌های ایران بالا برده بودند.

این دادگاه در نهایت در چهار مورد اظهار نظر خواهد کرد: ۱) آیا دادگاه صلاحیت رسیدگی به دو نوع جرمی که از طرف دادستان‌ها ذکر شده است را دارد؛ ۲) آیا جنایت جنگی (در مورد قربانیان مجاهد) اتفاق افتاده است؛ ۳) آیا زندانیان سیاسی چپ به قتل رسیده‌اند و ۴) آیا حمید نوری در این جنایت‌ها مشارکت مؤثر یا غیر مؤثر داشته است یا نه. رأی دادگاه در به رسمیت شناختن وقوع جرم با یا بدون محکومیت حمید نوری موفقیتی مهم برای جنبش دادخواهی و حقوق بشر است.

داروهای ضدافسردگی از پرمناقشه‌ترین درمان‌های دارویی در علم پزشکی هستند و پوشش رسانه‌‌ای درباره‌ی آنها معمولاً با سوگیری همراه است. اگر قرار بود هرچه را که در رسانه‌ها می‌خواندیم یا می‌شنیدیم باور کنیم، نمی‌دانستیم این داروها را باید درمانی بسیار مؤثر بدانیم یا دارو‌نما‌هایی بی‌خاصیت؛ آیا آنها داروهایی هستند به‌طرز خطرناکی اعتیادآور یا اینکه عوارض جانبی ندارند. آنچه روشن است، این است که تمامی این عبارت‌های ضدونقیض نمی‌توانند صحیح باشند.

هرچند گفتگو با این ۱۴ نفر نمی‌تواند تصویر کاملی از تجربه‌ی زنان ایرانی در مورد حجاب ارائه کند، اما کوشیده‌ام با نشستن پای صحبت‌ زنان بلوچ، ترک، همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا و ترنس‌جندری که در شهرهای مختلف ایران، از قم و اصفهان و تهران تا اهواز و تبریز و زاهدان، زندگی کرده‌اند، بخش کوچکی از تجربه‌های کمتر شنیده‌شده را ثبت کنم.

غلام‌حسین مصاحب با آنکه در رشته‌ی ریاضیات تحصیل کرده بود و استاد مسلم ریاضیات بود، در رشته‌های فرهنگ فارسی مطالعه‌ی جدی داشت. او یکی از نوادر افراد عالمی بود که در چهل‌وچند سال اخیر بر بساط دانش و معرفت ایران جلوه‌ای به کمال یافت و توانست دامنه‌ی فضل و بینش را بر اساس روحیه و روش علمی گسترش دهد.