بیداری زیبای خفته

فرزانه میلانی

این نوشته نگاهی است به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی ماجرای ژیزل پلیکو زن ۷۱ ساله‌ی فرانسوی که سال‌ها شوهرش او را با مواد مخدر بی‌هوش می‌کرده و در اختیار مردان می‌گذاشته که به او تجاوز کنند. جزئیات ماجرای خانم ژیزل چند ماه پیش در جریان محاکمه‌ی شوهرش آشکار شد.


 

سود و زیان‌های ناشی از فروپاشی دیوار برلین

پیتر فردریک متیوز

بسیاری دوست دارند که بدانند بزرگ شدن در آلمان شرقی و تجربه‌ی نابودی جامعه‌ای که جهان‌بینی‌ افراد را شکل داده چگونه است. ارپنبک با دلسوزی و شفقتی که در نوشته‌هایش موج می‌زند، حقایق دوران کودکی‌اش در برلین شرقی را بازآفرینی می‌کند.

فقدان پیشرفت در فلسفه

کریس دیلی

به‌رغم غنای پرسش‌ها و قرن‌ها زمان که برای رسیدگی به آنها صرف شده، فیلسوفان هنوز به ارائه‌ی هیچ پاسخی موفق نشده‌اند. آنها کوششی سخت و طولانی کرده‌اند اما هیچ یک از پاسخ‌هایی که به این پرسش‌ها ارائه داده‌اند، مقبولیت نیافته است. این پاسخ‌های پیشنهادی را بلافاصله فیلسوفانی دیگر وارسی کرده و نواقص آنها را کشف و اشتباهات یا فرضیات تردید‌انگیز آنها را آشکار کرده‌اند.

باخت همه به هیچ

داوود ناجی

این یک سقوط سنگین بود، دنیا سقوط کرده بود، بزرگ‌ترین و قدرتمندترین ائتلاف سیاسی نظامی تاریخ بشر سقوط کرده بود، آمریکا سقوط کرده بود و چه مفتضحانه و چه تحقیرآمیز سقوط کرده بود. این فقط سقوط یک حکومت آلوده به فساد نبود، این سقوط امپراطوری قرن بود، و پایان باور میلیون‌ها نفر به ارزش‌های جهانی و نظم مسلط جهان بود که حمایت از ارزش‌های جهان‌شمول را یدک می‌کشید.

«طالبان برای حکومت کردن محتاج به ‌رسمیّت شناخته شدن از سوی جامعه‌ی بین‌المللی است»

کریم پاکزاد

پیشروی برق‌آسای طالبان را چگونه می‌توان توضیح داد؟ آیا به ‌قدرت رسیدن آنان پیامدهایی مثل بیست سال قبل خواهد داشت؟ برخلاف انتظار همه، طالبان در پانزدهم ماه اوت جاری کابل را تصّرف کردند. این پیروزی نه تنها برای جامعه‌ی بین‌المللی و ناظران و تحلیل‌گران مسائل افغانستان بلکه حتّی برای خود طالبان هم غیرمترقبه و پیش‌بینی‌ناشدنی بود.

مرز فرهنگ و زیست‌شناسی در بدن زن

کریستن لیندکوئیست، مالوری فلدمن

اگر هیچ‌کس در جنگل نباشد، آیا سقوط درخت صدایی خواهد داشت؟ بر اساس نظر رایج، پاسخ این پرسش مثبت است. اما یک ساخت‌گرای روا‌ن‌شناختی خواهد گفت که درخت تنها زمانی صدا خواهد داشت که مغز فردی شنوا امواج صوتی سقوط آن را به عنوان صدا تفسیر کند. افزون بر این، فرد باید ابتدا بداند که درخت چیست تا صدای سقوط آن را درک کند. باید تفاوت آن صدا را با صدای رود یا آواز پرندگان و حتی دیگر اشیای بزرگ در حال سقوط بداند.

فراسوی دولت-ملت

کلر وِرگِریو

افسانه‌ای شکل گرفته است که بر اساس آن دولت مستقل، واحد سیاسی طبیعی در نظم سیاسی بین‌المللی تصور می‌شود. بر اساس این افسانه با صلح وستفالی در سال 1648 این نظم استقرار یافت. اما تاریخ به ما نشان می‌دهد که این دولت‌ها پدیده‌ای نسبتاً تازه‌اند و در نتیجه شاید بتوان از آنها فراتر رفت.

بزرگی و فرحناکی‌اش

ایرج قانونی

بزرگی فرحناک است. شادی‌ای درونی و خاموش است. سلبریتی و شهره‌ی خاص و عام بودن، به شرط آنکه اعتبار حقیقی بیاورد، شادمانی دارد. صاحب افکار بودن، ایده داشتن و قدرت اجرای آن را در خود سراغ داشتن، در عالم اندیشه و هنر قدرت دخل و تصرف در مفهوم‌ها و فرم‌ها را داشتن، قدرت آفرینشگری، همه ثروت و غناست و مسرت‌بخش است.

آنها همیشه بودند

محمود ستاره

اختلافات قومی و مذهبی و زبانی باعث شده جز در موارد استثنایی اتحاد ملی بین مردم افغانستان ضعیف باشد. همین اطلاعات اولیه باعث می‌شود از افغان‌هایی که امکان گفتگو با آنها فراهم است درباره‌ی وقایع اخیر کشورشان بپرسم تا شاید دانسته‌هایی به دست آورم جز آنچه در کتاب‌ و رسانه‌ها دستگیرم می‌شود.

«نوشتن به زبانی غیر از فارسی بیشتر نوعی تراژدی است تا موفقیت»

امیر احمدی آریان در گفتگو با مهرک کمالی

امیر احمدی آریان که اکنون در نیویورک نویسندگی خلاق و ادبیات تطبیقی تدریس می‌کند به‌تازگی رمان «وقتی نهنگ یونس را بلعید» را به زبان انگلیسی با انتشارات معتبر هارپر کالینز به چاپ رسانده است. او در دهه‌ی ۱۳۸۰ در روزنامه‌های ایران بیش از دویست مقاله در حوزه‌ی نقد ادبی منتشر کرده و کتاب «شعارنویسی بر دیوار کاغذیِ» او یکی از مهم‌ترین آثار در حوزه‌ی نقد ادبی است. با او در مورد فعالیت ادبی‌، زندگی‌ و مهاجرتشان است گفتگو کردیم.

خانواده‌ام مجبور شدند کتاب‌هایم را آتش بزنند

محمدزمان سیرت

چندین پیام‌ از دوستان کابل دریافت کردم که طالبان شبانگاهی خانه‌ها را تلاشی می‌کنند. با خود گفتم؛ داشتن کتاب‌هایی که من جمع کرده‌ام حتماً به نظر طالبان جرمی نابخشودنی قلمداد خواهد شد. به‌خصوص وقتی کتاب را ورق بزنند و صفحاتی را ببینند که درباره‌ی فجایع خود آن‌هاست.

گرمایش زمین، آیا تلاش‌های جهانی پاسخ‌گوی بحران بزرگِ پیشِ رو است؟

شاهرخ بهزادی

از آن هنگام که پل والری، شاعر و نویسنده‌ی معروف فرانسوی، پس از جنگ جهانی اول در سال ١٩١٩ هشدار داد که «اکنون، دیگر می‌دانیم که تمدن‌های ما فناپذیرند»، کمی بیش از یک سده می‌گذرد. طی این سده، ما آگاه و ناآگاه خطراتی را که تمدن و زندگی ما را بر روی این سیاره تهدید می‌کنند، نادیده گرفته و با رفتاری غیرمسئولانه و کاسبکارانه به تخریب محیط زیست خود پرداخته‌ایم.

چطور بیماری‌های عالم‌گیر معماری را متحول ساختند؟

تئودورا فیلْکاکس

بعد از جنگ جهانی اول، یک بیماری عالم‌گیر معماری را متحول ساخت. در حالی‌ که برخی از طراحان با دکوراسیونِ مجلل به تخریب و آسیب واکنش نشان دادند، مدرنیست‌ها مسیر کاملاً متفاوتی را برگزیدند، به طوری ‌که بسیاری از فضاهای خانگی را بر مبنایی مدل‌سازی کردند که یادآور بیمارستان بود.

زنان شاعر و هزار سال شعر فارسی

دیک‌ دیویس در گفتگو با فاطمه شمس

 آینه‌ی دلم: زنان شاعر فارسی‌زبان و هزار سال شعر فارسی  عنوان کتابی است که اخیراً با ترجمه‌ی دیک‌ دیویس، شاعر و نویسنده‌ی انگلیسی‌تبار منتشر شده است. دیک‌ دیویس برای پژوهشگران حوزه‌ی ادبیات فارسی در داخل و خارج از ایران نامی بسیار آشناست. از میان آثار متعدّد او می‌توان به ترجمه‌ی شاهنامه فردوسی، منطق‌الطیر عطّار نیشابوری، ویس و رامین فخرالدّین اسعد گرگانی و لیلی و مجنون نظامی گنجوی اشاره کرد. او ترجمه‌ی انگلیسی رمان دایی‌جان ناپلئون اثر ایرج پزشکزاد و نیز ارمغان مور اثر شاهرخ مسکوب را نیز به چاپ رسانده است. 

خروج از سرزمین پدری

هلموت والزر اسمیت

پس از فروپاشی رایش سوم، مردم آلمان دیگر کشورها را مقصر جنگ جهانی دوم می‌دانستند. در سال ۱۹۵۲، ۶۸ درصد از آلمانی‌هایی که از آن‌ها نظرسنجی شده بود به این پرسش که چه کسی جنگ جهانی دوم را آغاز کرد پاسخی غیر از «آلمان» دادند، و چنین بود تا دهه‌ی ۱۹۶۰ که این عقیده‌ی عمومی به اقلیت رسید.

اقتصاد برای مردم

دِرْک فیلیپسن

ما ــ پیر و جوان، شهروند و مهاجر ــ وقتی می‌توانیم به بهترین شکل عمل کنیم که با یکدیگر همکاری کنیم. در واقع، تنها راه بقا این است که پشتیبان یکدیگر باشیم و از تاب‌آوری و تنوع سیاره‌ای که خانه‌ی ماست، پاسداری کنیم.

معجزه‌ی منابع طبیعی عمومی

میشل نایهاوس

در ماه دسامبر سال ۱۹۶۸ گرت هاردین، بوم‌شناس و زیست‌شناس، مقاله‌ای با عنوان «تراژدی منابع طبیعی عمومی» در نشریه‌ی ساینس منتشر کرد. مدعای او ساده و خالی از هر نوع ملاحظه‌کاری بود: انسان‌ها وقتی به حال خود رها شوند، آن‌قدر با یکدیگر بر سر منابع رقابت می‌کنند تا منابع به اتمام برسند.

اگر بتوانیم همه‌ی مردم دنیا را واکسینه کنیم، بر بحران ‌‌‌‌تغییرات اقلیمی هم غلبه خواهیم کرد

آبیجیت بنرجی، استر دوفلو

بر اساس آخرین برآورد صندوق ‌‌‌بین‌المللی پول، واکسیناسیون 40 درصد از جمعیت جهان تا پایان سال جاری و 60 درصد آن تا میانه‌ی سال 2022، فقط 50 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.

ارمنی‌های ایران، هم‌وطنانی که نمی‌شناسیم‌

مریم فومنی

ارمنی‌های ایران هر روز کمتر می‌شوند. هر بار که راه مهاجرت باز می‌شود، عده‌ای می‌روند و خیلی از شهرها از ارامنه خالی شده‌ است. در آبادان قبل از انقلاب و جنگ، حدود دو هزار خانواده‌ی ارمنی زندگی می‌کردند و ارامنه برای خودشان چند مدرسه‌ و کلیسا و انجمن‌ داشتند. حالا اما، فقط یک ارمنی آنجا باقی مانده، که کلیددار تنها کلیسای سرپا مانده‌ی شهر است.