به تازگی دو نمایشگاه، یکی در مجموعه موزههای هنر هاروارد و دیگری در نئوگالری نیویورک، برگزار شده است. هدف از برگزاری این نمایشگاهها ارائهی تصویرهایی از مواجهه با وضعیت موجود و پیشبینی فجایعِ آینده در آثاری است که در دوران ظهور و سقوط نازیها در آلمان خلق شدهاند، آثاری که از احساسات خالقان آنها دربارهی آن دوران پرده بر میدارند.
یهودیان ایران تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشتهاند. رسمیت یافتن تشیع در کشور به آزار و سرکوب آنان دامن زد، اما با انقلاب مشروطه به حقوق بیشتری دست یافتند، در دوران سلطنت پهلوی به شکوفایی رسیدند، و با وقوع انقلاب اسلامی به مهاجرت گسترده روی آوردند. این مقاله به مرور نقش روشنفکران و فعالان سیاسی یهودی در حیات سیاسی ایران میپردازد.
در زمان تأسیس اسرائیل، بالغ بر ۱۵۰ هزار یهودی با صلح و آرامش در ایران زندگی میکردند. اما انقلاب اسلامی جایگاه اقلیت یهودی در کشور را تغییر داد و بسیاری از آنان را وادار به ترک ایران کرد. با این حال، عدهای از یهودیان ماندن در زادگاه خود را به ترک وطن ترجیح میدهند.
امروزه، «مصر» کشوری با هویتی اسلامی را به ذهن متبادر میکند، و گاهی از اقلیت مسیحیان قبطی آن نیز حرفی به میان میآید. این ذهنیت اغلب با این فرضِ ناخودآگاه همراه است که، اگر یهودیانی هم در مصر وجود داشته باشند، تعداد آنها بسیار اندک است. این ذهنیت درست و دقیق نیست.
هرگاه دین نقشی اساسی در تعیین هویت داشته باشد، گورستانها میتوانند به عرصهی کشمکش تبدیل شوند. مناسبات قدرتِ اینجهانی و تعارض میان باورهایِ آنجهانی، و تعامل این دو، در محل تلاقی دو جهان خود را بیش از هر جای دیگر آشکار میکند.