از اواخر قرن هجدهم به بعد، روایتهای متعددی از جهانگردان اغلب اروپایی دربارهی به دام انداختن، انتقال و فروش بردگان آفریقایی در بازارهای خاورمیانه و شمال آفریقا بر جای مانده است.
گسترش موج خشونت در دهههای اخیر در جوامع اسلامی، زمینهی طرح این پرسش را فراهم آورده است که آیا اسلام ذاتاً دینی نامتسامح است؟ آیا خشونت از خصوصیات ذاتی و جداییناپذیر این دین است یا امری عَرَضی است که گاهی با آن همراه میشود؟ و در صورت عرضی بودن، آیا منابع پدیدآورندهی آن الهیاتی هستند یا جامعهشناختی؟ به عبارت دیگر، برخی باورها و گزارههای دینی در اسلام ذاتاً به خشونت منتهی میشوند و یا خصوصیتهای اجتماعی برخی جوامع مسلمان به خشونت و عدم تسامح در دورهی کنونی انجامیده است؟
ادوارد سعید (۱۹۳۵-۲۰۰۳) متفکر فلسطینی-آمریکایی و استاد سابقِ ادبیات در دانشگاه کلمبیا در آمریکا است. او در سال ۱۹۹۶ در دانشگاه ماساچوست در اَمهرست سخنرانیای در باب مقاله و کتاب ساموئل هانتینگتون دربارهی «برخورد تمدنها» ایراد کرد.
شنبهی گذشته برنارد لوئیس، مورخ سرشناس اسلام، در ۱۰۱ سالگی در ایالت نیوجرسی آمریکا، درگذشت. به نظر او حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ معلول تمدن اسلامیِ روبهافول بود، نظری مناقشهانگیز که بر افکار جهانیان اثر گذاشت و به شکلگیری سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست جمهوری جورج دابلیو بوش کمک کرد.