جغرافیا علیه تاریخ

فشارهای اجتماعی دنیای مدرن و تلاش برای پذیرش در گروه همسالان، نوجوانان را وامی‌دارد تا در رقابتی پایان‌ناپذیر بر سر مصرف کالاها شرکت کنند، رقابتی که هزینه‌های مصرفی خانواده را به طور فزاینده‌ای افزایش می‌دهد. این مقاله به بررسی علل تغییر فرهنگ مصرف نوجوانان نسل جدید می‌پردازد.

بهناز میرزایی، پژوهشگر ایرانی-کانادایی، در بیست سال گذشته به تحقیق درباره‌ی ایرانیان آفریقایی‌تبار پرداخته و تاریخ نسبتاً ناشناخته‌ی برده‌داری در ایران را مطالعه کرده است.

در عصر جهانی‌شدن، حتی کشوری به بزرگی آمریکا احساس کوچکی می‌کند. نویسنده با نگاهی به زندگی و آرای بندیکت اندرسون توضیح می‌دهد که چرا در دنیای معاصر سیاست‌مدارانی مانند دونالد ترامپ محبوب شده‌اند.

نویسنده فساد مالیِ سران بعضی از کشورهای جهان را بر اساس اسناد پاناما بررسی و دامنه‌ی این فساد را آشکار می‌کند. به نظر او، این نوع فساد را نمی‌توان با نظریه‌ی کلاسیک اقتصادی توضیح داد و نظریه‌ی انتخاب عمومی ابزار بهتری برای تحلیلِ این وضع است.

سرشت انسان به جنگ گرایش دارد یا به صلح؟ زیست‌شناسی تکاملی در این باره چه می‌گوید؟ آیا یافته‌های زیست‌شناسان و روان‌شناسان را می‌توان به کل نوع بشر تعمیم داد؟

کاربرد فزاینده‌ی تلفنِ همراه چه پیامدهایی برای زندگی شخصی و اجتماعی دارد؟ چرا پیشرفت حیرت‌آورِ فن‌آوری‌های ارتباطی به تسهیل همزیستی پیچیده‌ی انسانی نینجامیده است؟ 

آیا هنر می‌تواند به حل بحران پناه‌جویی کمک کند؟ هنرمندان چگونه می‌توانند از حذف و طرد مهاجران از جوامع میزبان جلوگیری کنند و به جذب آنان یاری رسانند؟

چرا تماشای آثار هنری‌ای که درد و رنج دیگران را به نمایش می‌گذارد، مشکل‌آفرین است؟ «اقتصاد تماشا» چیست؟ آفرینندگان، عرضه‌کنندگان و مخاطبان آثار هنری چگونه می‌توانند به اقتصاد تماشا تن ندهند؟

آدونیس در این گفتگو به ارزیابی اوضاع «وخیمِ» جهان عرب، که وضعیت سوریه از نشانه‌های بارز آن است، می‌پردازد. راه‌حل او برای خروج از این وضعیت، کنار گذاشتن چارچوب فکری-عملی مذهبیِ منسوخ و تلاش برای جدا کردن دین از سیاست است.

نویسنده به تحلیل اوضاع دنیا پس از پایان شکوفایی اقتصادی می‌پردازد؛ زمانی که بَزمِ مصرف‌گرایی برچیده می‌شود و بشر باید به ناچار با مشکلات روزگار نو دست و پنجه نرم کند. در ادامه، بحران‌ها و مشکلات احتمالی این دوره را برمی‌شمرد و نقش بشر را در تحقق این احتمالات بیان می‌کند.

 آیا می‌توان با ایران داد و ستد کرد و نهادهای فاسد را تقویت نکرد؟ روابط تجاری شرکت‌های خارجی با ایران رهبران این کشور را به ادامه‌ی نقض حقوق بشر تشویق می‌کند یا بر توان‌مندی مردم می‌افزاید؟ در چه صورتی می‌توان گفت که شرکت‌های خارجی به اصول اخلاقی پایبند مانده‌اند؟

آیا دفاع از گشودگی مرزها پشتوانه‌ی نظری و توجیه عملی دارد؟ چه رابطه‌ای میان نابرابری جهانی و لزوم گشودگی مرزها می‌توان یافت؟ چرا در فرایند مشروعیت‌بخشی به کنترل دموکراتیک مرزها «ناشهروندان» هم باید مشارکت کنند؟

نویسنده با بررسی موقعیت جغرافیایی و سابقه‌ی اساطیری و تاریخیِ تنگه‌ی داردانل که آسیا و اروپا را به یکدیگر می‌پیوندد، به توصیف بحران پناهجویان در منطقه می‌پردازد. این تنگه نقطه‌ای حیاتی برای آنها و دروازه‌ی ورودشان به اروپاست. نویسنده با اشاره به ادبیات جهان و تاریخِ منطقه نشان می‌دهد که بحرانِ کنونی، پیشینه‌ای دیرینه دارد.

 در ابتدای جنگ جهانی اول، حدود دو میلیون ارمنی در امپراتوری عثمانی می‌زیستند. در پایان جنگ، تنها اندکی از آنها باقی مانده بودند. این مقاله با مرور نسل‌کشی ارامنه نشان می‌دهد که این نسل‌کشی نه پدیده‌ای واحد بلکه فرایندی چندبعدی بود.

چرا حکومت ترکیه نسل‌کشی ارامنه را انکار می‌کند؟ آیا این حکومت توانسته حافظه‌ی اجتماعی و فرهنگیِ عاملان، شاهدان و قربانیان این نسل‌کشی را بزداید؟ انکار و هویت چه رابطه‌ای با یکدیگر دارند؟

هدف هیتلر از اشاره به نسل‌کشی ارامنه پیش از حمله به لهستان چه بود؟ چرا هیتلر آتاتورک را می‌ستود؟ چه شباهت‌هایی میان روش‌های عثمانی‌ها و نازی‌ها می‌توان یافت؟

نویسنده موضوعِ نسل‌کشی ارامنه را از زوایای مختلف در زمینه‌ای تاریخی تحلیل می‌کند و ضمن بررسیِ تغییرات تاریخی در مفهوم نسل‌کشی و هنجارهای بین‌المللی به موضع دولت ترکیه در گذر زمان در برابر این واقعه می‌پردازد.

نویسنده با نگاهی به دوران حبس خود به اتهام آموزش به دانشجویانِ محروم از تحصیل و گذراندن دوران انفرادی، از تجربه‌ی «گسست» می‌گوید. گسست، نوعی حالت روانی است که فرد در آن از بُعدی از ابعاد تجربه‌ی واقعیت جدا شده  و یکپارچگی میان آگاهی و دیگر ابعاد وجودی‌اش را از دست می‌دهد.