در سال 1914ــ سه دهه قبل از بمباران هیروشیما و ناگازاکی ــ اچ‌جی ولز در رمان دنیای آزادشده از بمب‌های اتمی‌ای سخن گفت که مواد رادیواکتیوشان میدان جنگ را آلوده می‌کند. در سال 1968، جان برونِر، نویسنده‌ی انگلیسی، در رمان ایستادن در زنگبار با خیال‌پردازی از تشکیل اتحادیه‌ی اروپا، ظهور چین به عنوان قدرتی جهانی، افول اقتصادیِ دیترویت و به قدرت رسیدن «رئیس‌جمهور اوبومی» سخن گفت.
یکی از چهره‌های مهجور در میان روشنفکران کشته‌شده به دست جمهوری اسلامی، علی‌اکبر سعیدی سیرجانی است. مهجور نه به این معنی که کسی نامش را نشنیده یا یادی از او نمی‌کند. او را بیش از هر چیز بابت نامه‌های انتقادی، صریح و البته روشنگرش به علی خامنه‌ای، رهبر نظام اسلامی، می‌شناسند. اما آن نامه‌ها ــ با همه‌ی اهمیتشان ــ تنها برگ آخر دفتر زندگیِ قصه‌گوی خوش‌سخنی بودند که در بیش از چهار دهه فعالیت فرهنگی‌اش، جزو استثناهایی بود که از یک طرف محبوب عامه بود و کتاب‌هایش جزو پرفروش‌ترین‌ها، و از طرف دیگر به‌واسطه‌ی آثار پژوهشی و دانشِ کم‌نظیرش مورد توجه و احترام اندیشمندان و خواص.
امیر احمدی آریان که اکنون در نیویورک نویسندگی خلاق و ادبیات تطبیقی تدریس می‌کند به‌تازگی رمان «وقتی نهنگ یونس را بلعید» را به زبان انگلیسی با انتشارات معتبر هارپر کالینز به چاپ رسانده است. او در دهه‌ی ۱۳۸۰ در روزنامه‌های ایران بیش از دویست مقاله در حوزه‌ی نقد ادبی منتشر کرده و کتاب «شعارنویسی بر دیوار کاغذیِ» او یکی از مهم‌ترین آثار در حوزه‌ی نقد ادبی است. با او در مورد فعالیت ادبی، زندگی و مهاجرتشان است گفتگو کردیم.
الیاس علوی شاعر و هنرمند هنرهای تجسمی، در گفتگو با شبنم طلوعی از تجربه‌اش به عنوان مهاجر افغانستانی در ایران، و فعالیت‌های هنری‌اش می‌گوید. متن بخش‌هایی از این گفتگو پیش‌تر در آسو با عنوان «وطن کجاست؟» منتشر شده است.
ده سال پیش، بهرام بیضایی، کارگردان و نویسنده و پژوهشگر، ایران را به مقصد دانشگاه استنفورد در ایالت کالیفرنیای آمریکا، ترک کرد. ایران، سرزمینی که به قول عباس میلانی «بسیار با بیضایی نامهربان بود و بیضایی بسیار با ایران، مهربان بود و هست.»
الیاس علوی، شاعر و هنرمند هنرهای تجسمی در گفتگو با شبنم طلوعی از تجربه‌ی مهاجرت و دو دهه زندگی در ایران می‌گوید. الیاس شش ساله بود که پدرش پس از جان به در بردن از آخرین سوءقصد، با تفألی بر حافظ، تصمیم گرفت از روستایی در قلب کوهستان‌های افغانستان به همراه خانواده به ایران مهاجرت کند. الیاس علوی اکنون در استرالیا زندگی می‌کند.