سالی که گذشت بیش از هرچیزی سال شکسته شدن سکوت زنان در ایران بود. شکسته شدن سکوت درباره‌ی آزارهای جنسی، خشونت‌های ناموسی و حتی خشونت خانگی که در دوران کرونا شدیدتر از قبل شد و انکارش را ناممکن کرد.

شوهر هاجره حسین‌بُر، زن ۲۰ ساله‌ی بلوچ او را کشت و نزدیکان شوهرش گفتند که مسئله ناموسی بوده است. وقتی خانواده‌ی هاجره به بیمارستان رسیدند، پزشک بیمارستان به آنها گفت که دخترشان زجرکش شده است. شوهرش، پیکر نیمه‌سوخته‌اش را به بیمارستان رسانده و گفته بود که اتوموبیل تصادف کرد و شعله‌ور شد و هاجره در ماشین سوخت. اما چنین قتل فجیعی نه در اخبار مطرح شد و نه توانست توجه افکار عمومی را به قتل‌های ناموسی، به‌ویژه در سیستان و بلوچستان که یکی از بالاترین آمار زن‌کشی به بهانه‌ی ناموس را دارد، جلب کند.

کشته شدن رومینای ۱۳ ساله به ضرب داس پدرش، بار دیگر به ما یادآوری کرد که مردان با تکیه بر مجوز قانونی دختران و همسرانشان را می‌کشند و اراده‌ای برای مجازات قاتلان و توقف این قتل‌ها وجود ندارد.

از تبعیض تحصیلی و تعرض جنسی در ایتالیا تا مداخله‌ی دین در تعریف مادری در آرژانتین، از ناسیونالیسم جنسیت‌زده در شیلی تا قتل‌های ناموسی در ترکیه، و از سرکوب میل جنسیِ زنانه در روسیه تا خرافات زن‌ستیزانه و تشدید شوک روحی مادران داغ‌دیده در کوزوو، زنان با محرومیت‌ها و دشواری‌های گوناگونی روبه‌رو بوده و هستند. عرفان ثابتی به مناسبت روز جهانی زن (۸ مارس) به معرفی و مرور مختصر ۹ فیلم جدید پرداخته است که در یک سال اخیر در جشنواره‌های بین‌المللی درخشیده‌اند.

مطالعه‌ی خشونت علیه زنان در دهه‌ی ۱۹۶۰ با پیشگامی من و همکارانم شروع شد. تحقیقات من در مورد زنانی بود که در آمریکای شمالی و اروپا زندگی می‌کردند و از نظر روانی در حال درمان بوده و بستری شده بودند؛ آن‌ها قربانیان تجاوز، آزار جنسی، زنای با محارم، خشونت‌های مستمر شریک زندگی، هرزه‌نگاری، و روسپیگری بودند.

مرد چاقو را پی‌درپی بر بدن همسرش می‌زد. همه جا را خون گرفته بود و او حتی صدای همسایه‌ها را که فریاد می‌زدند و در ورودی را می‌کوبیدند نمی‌شنید. فریادهای زن به ناله‌های تلخ و سوزناکی تبدیل شده بود و چشم‌هایش آرام آرام بسته می‌شد، ولی مرد هنوز آرام نگرفته بود، تا این که به یک‌باره همسرش را بی‌جان دید.