بافتن و دوختن: پنبه کردن درد و رنج

فرناز سیفی

تاریخ هرگوشه‌ی جهان را که بنگریم، خیاطی و بافتنی و سوزن‌دوزی سنت دیرینه‌ی «زنانه» است و قرن‌هاست که برای زنان دنیا هم‌زمان مرهم است و دمی آسایش و دلیل گرد یکدیگر آمدن و ابزار اعتراض و مقاومت.

چرا طبقه‌بندی کودکان بر اساس استعداد و توانایی ایده‌ی بدی است

اُسکار هِدستروم

چندی سال پیش وزیر آموزش و پرورش بریتانیا خواست که طبقه‌بندی دانش‌آموزان بر اساس استعداد در مدارس اجباری شود. نخست‌وزیر بریتانیا هم پیشتر مدعی شد که والدین و آموزگارها از موفقیت و نتیجهبخش بودن این اقدام مطمئناند. آیا تحقیقات اخیر این ادعا را تأیید میکند؟ داشتن شاگردانی با توانایی‌ها و استعدادهای مختلف در محیط آموزشیِ گروهی چه فوائدی دارد؟

قانون‌گریزی حکومت و تعرض به استقلال وکلا

مهناز پراکند در گفت‌وگو با مریم حسین‌‌خواه

دست‌اندازی به استقلال وکلا از همان سال‌های نخست استقرار جمهوری اسلامی آغاز شد. اما اخیراً حبس‌های طولانی برای وکلای مستقلی که به خاطر دفاع از موکلان‌شان بازداشت شده‌اند، بار دیگر نگرانی‌ها درباره‌ی هرچه محدودتر شدن استقلال وکلای دادگستری را دامن زده است. مهناز پراکند، وکیل دادگستری، که به دلیل همین فشارها مجبور به ترک ایران شده است، در گفت‌و‌گو با آسو تاریخچه‌ای از فشارهای حکومت بر وکلا در چهار دهه‌ی اخیر، و تلاش وکلا برای حفظ استقلال‌شان از حکومت و قوه‌ی قضاییه را مرور کرده است.

میراث «هزار و نهصد و هشتاد و چهار» جورج اورول چیست؟

دوریان لینسکی

وقتی هزار و نهصد و هشتاد و چهارِ جورج اورول در ۸ ژوئن ۱۹۴۹، در میانه‌ی قرن بیستم، منتشر شد، منتقدی گفت شک دارد که چنین کتاب بموقعی نفوذ و تأثیر مشابهی بر نسل‌های بعدی داشته باشد. از آن زمان، هفت سال گذشته و ما هر بار که حقیقتْ قلب، زبانْ تحریف، و از قدرت سوءاستفاده می‌شود و می‌خواهیم ببینیم که اوضاع چقدر بدتر خواهد شد، باز هم به سراغ این رمان می‌رویم.

نخستین عکاسان زنِ خاورمیانه

تام ورده

مقالات زیر به زندگی و کارِ زنانی می‌پردازد که آثارشان نظرات کلیشه‌ای درباره‌ی عکس در خاورمیانه ــ و به‌ویژه عکس‌های زنان ــ را رد کرده و می‌کند. این مقالات نشان می‌دهد که نخستین عکاسان زن، مثل هر هنرمند دیگری، برای توصیف دنیای اطراف خود از ایده‌ها و فناوری‌های جدید بهره بردند و در دهه‌ی ۱۹۲۰ زنان نقش‌های اجتماعیِ جدیدی را بر عهده گرفتند.

تعریف امر مشترک، نیاز امروز جامعه‌ی ایران

بابک مینا

ایران یک زیست‌جهان مشترک است. جهانی است از معانی مشترک که ما در آن به دنیا می‌آییم و نخستین شیوه‌های مواجهه با جهان را یاد می‌گیریم. هر جامعه‌ای در نهایت باید به توافقی اولیه برای برپایی نظمی سیاسی که شامل حقوق و تکالیف همه شهروندان است، برسد. برای رسیدن به این هدف نخست باید امر مشترک را تعریف کرد. ما در چه چیزهایی مشترک‌ایم؟ چه چهارچوبی را برای حیات سیاسی‌مان می‌پذیریم؟

مایاها سنگ و درخت را هم «شخص» تلقی می‌کردند

سارا جکسون

مایاهای دورهی باستان که بین سال 250 تا 900 بعد از میلاد مسیح زندگی می‌کردند، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌«اشخاص» را به شکل متفاوتی طبقه‌بندی می‌کردند؛ به این معنی که علاوه بر «انسان»، موجوداتی غیر از انسان را نیز جزو «اشخاص» می‌شمردند. سستی و شکنندگیِ مرزها و محدوده‌ها در دنیای مایاها نشان می‌دهد که زیستن در جهانی غیرقابل رده‌بندی هم ممکن و هم مفید است.

تجربه‌ی‌‌ رهایی زنان در کوه‌های ظفار

علیرضا اشراقی

این نخستین جنبش سیاسی در جهان عرب است که آزادی زنان را، نه به حرف که به عمل، یکی از اهداف اصلی خود قرار داده بود: جنبش آزادی‌بخش ظفار. ماجرای ظُفار معمولاً از دریچه‌ی معادله‌ها و مداخله‌های بین‌المللی در دوران جنگ سرد روایت می‌شود. حالا بعد از ۴۵ سال، تنها فیلم مستندی که از جنبش ظفار و حال و هوای مبارزان و سرودهای انقلابی‌شان به یادگار مانده در سینمایی کوچک در منهتن دوباره روی پرده رفته است: «زمان آزادسازی فرا رسید.»

صدای سکوت لورنا

زیگمونت باومن

برادران داردِن، فیلم‌سازان نامدار بلژیکی، جامعه‌ی مدرن سیال را به تصویر می‌کشند، جامعه‌ای مصرف‌محور که در آن انسان نه غایتی در خود بلکه کالایی مصرفی و دورانداختنی به شمار می‌رود.

۱۳ روایت از پناهندگان

میراندا کلیلند

بیش از ۲۲ میلیون پناهنده در سراسر دنیا وجود دارد که هر یک قصه‌ای ناگفته دارند. برای گرامی‌داشت «روز جهانی پناهندگان» داستان‌هایی از پناهندگان ۷ ساله تا ۷۵ ساله را برای شما تعریف می‌کنیم؛ برخی از آنها به تازگی از وطن گریخته‌اند و بعضی دیگر دهه‌ها است که از میهن رانده شده‌اند.

ایران من؛ چشم‌انداز فردای نزدیک

مهدی جامی

هر کسی بنا به خدمتی که به فرهنگ ایران کرده، ایران را از آن منظر می‌شناسد. دوست گمشده‌ی من عباس جعفری که کوهنوردی عاشق ایران بود ایران را در دو چیز میدید: مردم کوهپایه و سفره‌ی باصفای همین مردم. برای من که بیشتر ناظر سوانح ایام و احوال ایران بوده‌ام ایران هر جایی است که نوروز هست. زبان فارسی هست. شعر حافظ و سعدی و فردوسی و مولوی هست.

وطن دوگانه‌ی ما

احسان یار‌شاطر

ما دوگونه وطن داریم. یکی آن‌که میان دریای مازندران و خلیج فارس قرار دارد، با کوه‌های بلند و رودهای کم‌آب و صحراهایی فراخ و ریگزارها و شوره‌زارهایی گرم و خشک و بیشه‌هایی که از چند قرن پیش، باز رو به کاستی داشته است و درختانی که نسل بسیاری از آنها را تبر زغال‌گران و ارّه‌ی تخته‌سازان...

ظهور راست افراطی نشانه‌ی برخورد فرهنگ‌هاست نه تمدن‌ها

الیف شفق

برخلاف پیش‌گویی‌های ساموئل هانتینگتون، دانشور آمریکایی، دنیا درگیرِ «جنگ تمدن‌ها» نیست. ما با چیزی بسیار پیچیده‌تر و متفاوت‌تر مواجه‌ایم. هزاران منازعه‌ی فرهنگی درگرفته است و این نبردها در داخل کشورها جریان دارد، نه بین آنها. این منازعات در جوامع دودستگی به وجود می‌آورند و سیاست را چنان دوقطبی می‌کنند که برای همیشه دگرگون خواهد شد.

اقتصاد مواد مخدّر: آزادسازی یا مجازات مرگ

فرهاد ثابتان

ممنوعیت تولید یا مصرف بعضی از کالاها پدیدهی جدیدی نیست و در فرهنگها و سنّتهای گذشته وجود داشته است. مثلاً بعضی از ادیان خوراک یا نوشیدنی هایی را حرام کردهاند. اما مواد مخدّر و در کل، مواد اعتیادآور، مثل هروئین، کوکائین، ماری‌جوانا، الکل، و سیگار، معمولاً مشمول ممنوعیت قانونی و شرعی نیز بودهاند. هدف این مقاله، اما، طرح و تحلیل گفتمان ممنوعیت و آزادسازی مواد مخدّر از دیدگاه اقتصادی و سیاسی است. 

رئیس‌جمهور پوپولیستی که به فقرای بولیوی کمک کرد اما برای خود قصر ساخت

آلیور بالچ

صدای غرش بالگرد که از ساختمان جدید و ۲۹ طبقه‌ایِ کاخ ریاست جمهوری اوو مورالس برمی‌خیزد کبوتران میدانی در آن نزدیکی را فراری می‌دهد. برای منتقدان مورالس، که طولانی‌ترین دوران رهبری در بولیوی را داشته، این ساختمان شیشه‌ای که به محل فرود بالگرد نیز آراسته است، نشانه‌ی نگران‌کننده‌ای از خودشیفتگی فزاینده‌ی رئیس‌جمهور است.

فلسفه در باغ؛ باغِ ناپیدا

ایرج قانونی

باغ آنجاست که می‌خواهی در آنجا باشی، در آن بمانی و هرگز آن را ترک نکنی، فلسفه و در حقیقت تفکر نیز مقامی است که می‌خواهی در آن بمانی، درنگ کنی و آن را لحظه‌ای پایدار می‌خواهی. این دو همیشه شوق ماندن در جایگاهشان را در ما برمی‌انگیزند و از آن رو که هر دو بر خلود و جاودانگی تأکید می‌کنند مثل هم‌اند.

نوشتن به مثابه‌ی مقاومت در نوشته‌های زنان قاجار

سفانه محقق نیشابوری در گفتگو با فرناز سیفی

سفانه محقق نیشابوری مدرس مطالعات زنان و فرهنگ‌های اسلامی در دانشگاه کلگری، و پژوهشگر دوره‌ی دکترای ادبیات تطبیقی در دانشگاه آلبرتا کانادا است. او پژوهش دکترای خود را با تمرکز بر پنج سفرنامه‌ی باقی‌مانده از زنان دوران قاجار انجام داده است. با محقق نیشابوری درباره‌ی چگونگی مقاومت‌های روزمره‌ی زنان قاجار، تفاوت‌های خاطره‌نویسی و شیوه‌های انتقاد آن‌ها با مردان هم‌دوره‌ی خود و تأثیر خرده‌مقاومت‌های این زنان گفتگو کردیم.

بر پناهندگان دوران حکومت فرانکو چه گذشت؟

رُس کاوارد

۸۰ سال از وخیم‌ترین ــ و ناشناخته‌ترین ــ بحران پناهندگیِ اروپا می‌گذرد اما خاطره‌ی «عقب‌نشینی» هنوز در ذهن مادلِن مورِنا زنده است. خانواده‌ی او در میان ۵۰۰ هزار اسپانیایی‌ای بودند که پس از سقوط بارسلون به دست نیروهای فرانکو در اواخر جنگ داخلیِ اسپانیا در ۲۶ ژانویه‌ی ۱۹۳۹ از طریق رشته‌کوه‌های پیرِنه‌ی شرقی به فرانسه گریختند، رویدادی که به یکی از بزرگ‌ترین مهاجرت‌های جمعیِ دوران معاصر تبدیل شد.