«چهره‌ی مطبوعات معاصر»؛ یک مرجع بی‌همتا

فیلم «پسر- مادر»، اولین ساخته‌ی بلند سینمایی مهناز محمدی، با استقبال خوب بسیاری از جشنواره‌های خارجی و تماشاگران مواجه شد و توانست در جشنواره‌ی فیلم رم، برنده‌ی ۲ جایزه‌ی بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شود. با مهناز محمدی گفت‌وگو کردم و از او درباره‌ی این فیلم و نگاهش به تبعیض و ستم‌های درهم‌تنیده علیه زنان بیوه در ایران پرسیدم.

به باورِ امین مَعلوف، نویسنده و جُستارنویسِ لبنانی‌تبار فرانسوی و عضو فرهنگستان فرانسه، بسیاری از رویدادهای پیچیده و از نظر نمادین مهمی که در دورانِ ما روی داده‌اند ــ از سقوط دیوار برلین گرفته تا فروریختن برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی نیویورک در اثرِ انفجارهای تروریستی ــ مبداء واحدی دارند: سال ۱۹۷۹. سالی که دنیای ما هنوز با پیامدهای آن مواجه است.

در کشورهایی که رهبران مرد دارند به طور میانگین 214 نفر از هر یک میلیون نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته‌اند. در کشورهایی که رهبران زن دارند این رقم یک پنجم، یعنی 36 نفر از هر یک میلیون نفر، است.

در هنگام بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، مردم به شدت وسوسه می‌شوند که برای دلیل تراشیدن برای امرِ غیرمنتظره به نظریه‌های توطئه روی بیاورند. به نظرم این امر سه علت دارد: حس از دست دادن کنترل، خلأ اطلاعاتی و معرفتی، و اضطراب ناشی از وقوع رویدادهای ناگوار.

در ۱۸ آوریل ۱۹۳۸، قهرمانی از نوعی تازه از صفحات نشریه‌ی «اکشن‌کامیکس» پر کشید! این قهرمان سوپرمن بود، و این قصه‌ی مصور داستان خاستگاه فرازمینی او، آمدنش به زمین و به دست آوردن قدرت‌های فراانسانی‌اش را روایت می‌کرد. «اکشن‌کامیکس» خود نمونه‌ای از افزوده‌ای تازه به انواع ادبی بود. قصه‌های مصور، ارزان، ناماندگار، رنگارنگ و براق بودند: داستان‌های اساساً عامه‌پسندی که بازار خوانندگان مرد جوان را هدف گرفته بود.

تعطیلی ورزش برای ورزش زنان که در حالت عادی نیز همواره سرگرم مبارزه برای جذب منابع مالی، پخش تلویزیونی و دستمزد برابر بوده است، به معنای فاجعه‌ی تمام‌عیار است.

شاید این قدرتمندترین ابزار برای به نتیجه رسیدن اعتراضات است: هنگامی که آرمان معترضان به اندازه‌ای قدرتمند است که دیگر آنان به نتیجه‌بخشی یا عدم نتیجه‌بخشی اعتراضات فکر نمی‌کنند بلکه احساس می‌کنند از نظر اخلاقی باید بر پا خیزند و حرف خود را بزنند.

در سال 1952، ‌‌‌‌‌‌همه‌گیری ‌‌‌‌‌‌فلج‌ اطفال به ابداع روش‌‌‌های تازه‌ی مراقبت‌‌‌های ویژه و اختراع دستگاه‌‌‌ تنفس مصنوعی جدید انجامید. این بیماری، بیشتر کودکان زیر پنج سال را مبتلا می‌کند. در مناطق با آب و هوای معتدل، این بیماری در ماه‌‌‌های گرم سال عارض می‌شود و به همین دلیل در طول تاریخ طولانی ابتلای آدم‌ها به آن، یکی از نام‌‌‌هایش «بلای تابستانی» بوده است.

انکارشده، در آن حال که اجتماع همه‌ی امتیازاتش را ناچیز انگاشته است، تک و تنها و تُهی، به خودوانهاده‌شده، درمانده، سر در گریبان، و مستأصل، به دیوار تکیه داده، نه به خود. آدم‌ها تک و تنها گیر می‌افتند، یکی یکی. مرگ هم هر کس را تنها گیر می‌آورد. مرگ و نومیدی، دو همزاد‌. تصویری ساده و تکان‌دهنده از جوانان ما.

دوستم همیشه به طعنه و شوخی می‌گوید، «به‌رغم همه‌ی پیشرفت‌های پزشکی، میزان مرگ‌ومیر ثابت مانده است ــ یک مرگ به ازای هر نفر!» او و من با هم در دهه‌ی ۱۹۸۰ در رشته‌ی پزشکی درس می‌خواندیم. ما، مثل هر کس دیگری در این رشته، شش سال تمام وقت خود را صرف حفظ کردن تمام مشکلات و بیماری‌هایی کردیم که ممکن است برای بدن انسان رخ دهد.

حَجّاج به عنوان یک هنرمند قبل از هر چیز یک عکاس به شمار می‌آید اما عکاسی که همچنین طراح مد و اثاثیه‌ی عجیب و غریب هم هست که با ارائه‌ی آنها در بوتیک‌های لندن و مراکش از هنرمندان مراکشی حمایت می‌کند. او در عین حال ویدیو می‌سازد و گاه گداری هم به چیدمان و نصب مجسمه می‌پردازد.

پنجشنبه ۱۲ تیر مراسم دهمین دوره‌ی جایزه‌ی شعر ژاله اصفهانی با حضور شاعران و هنرمندان و علاقه‌مندان به شعر و ادبیات از نقاط مختلف جهان به صورت آن‌‌لاین برگزار شد. این جایزه که یکی از برنامه‌های بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی در لندن است هر سال در دو بخش شعر کلاسیک و آزاد، به شاعران جوان فارسی‌زبان ایرانی، افغانستانی و تاجیکستانی که کمتر از ۳۰ سال سن دارند تعلق می‌گیرد. 

درک این موضوع برای بسیاری دشوار است که چرا بیت‌کوین این‌قدر خاص است. همه‌ی ما حساب‌های آنلاین داریم که در آن دلار، یورو یا ارزهای دیگر وجود دارد. این پول کاملاً دیجیتال است، در جهان واقعی وجود ندارد، فقط اعدادی است که در یک سیاهه‌ی دیجیتال در جایی ثبت شده. تنها سه درصد از نقدینگی ملی واقعاً به شکل فیزیکی وجود دارد؛ بقیه‌ی آن دیجیتال است.

اگر اخلاق را جدی بگیریم، چنان که باید این کار را بکنیم، آن‌گاه دلیل موجهی داریم که اخلاقی‌گری ــ به ویژه بی‌رحمانه‌ترین شکل‌های آن ــ را هم بسیار جدی بگیریم. پیچش بنیادی و ذاتی در وضعیت بغرنج بشری این است که اخلاق هم امکان و هم ابزاری برای تحقق بخشیدن به بسیاری از بی‌انعطاف‌ترین و بی‌رحمانه‌ترین شکل‌های بی‌اخلاقی است.

ایاصوفیه یکی از بزرگ‌ترین بناهای شهر تاریخی استانبول است. این بنا بیش از آنکه ساختمانی تاریخی باشد نماد زوال امپراتوری‌ بیزانس و شکوه امپراتوری‌ عثمانی و بعدتر ترکیه‌ی نوین است، کشوری بنا شده بر اصول لائیک که بناهایی تاریخی-مذهبی از این دست در دوران آتاتورک و با حمایت مستقیم او به مکان‌هایی برای بازدید عموم تبدیل شدند.

تنها چند دقیقه پس از ساعت ۷ صبح ۲۳ مارس ۲۰۱۷ میروسلاوا بریچ ولدوسیا، روزنامه‌نگار ۵۴ ساله‌ و مادر سه فرزند، داشت با خودرو پسر ۱۴ ساله‌اش را به مدرسه‌ای در شهر چیواوا در مکزیک می‌برد که ناگهان مردی به سوی اتوموبیلش رفت و هشت گلوله به او شلیک کرد. بنا به گزارش‌ها، پسرش زخمی نشد اما بریچ در مسیر بیمارستان درگذشت.

طالبان و القاعده را با ستم‌گری و ترور به نام شریعت اسلام می‌شناسیم. اما چندان چیزی درباره‌ی ریشه‌های فکری و اعتقادی این دو گروه نمی‌دانیم. در این مصاحبه احمد الرمح، نویسنده‌ی سوری، می‌کوشد تا خاستگاه‌های فکری طالبان و القاعده را برای مخاطب روشن کند.

برخی بر آن‌اند که اختلالات روانی بیماری‌های مغزند. برخی دیگر می‌گویند که آن‌ها سازه‌‌هایی اجتماعی هستند که برای این ساخته می‌شوند که بتوان رفتار نابهنجار را در علم پزشکی وارد کرد. برخی دیگر تصور می‌کنند که اختلالات روانی پاسخ‌های رفتاریِ منطبق و سازگار با تکامل بوده‌اند که دیگر در زمینه و بافت مدرن برای ما کارآیی ندارند.